وَیْلٌ لِکُلِّ هُمَزَةٍ لُمَزَةٍ.

 وای بر هر عیب جوی سخن چین .

   همزه 1

 هَمّازٍ مَشّاءٍ بِنَمیمٍ .

از کسانی که بسیار عیب جو و سخن چین هستند پیروی مکن .

قلم 11

عُتُلٍّ بَعْدَ ذلِکَ زَنیمٍ .

[ سخن چین ] کینه توز و پرخور و خشن و بدنام است .

قلم 13

وَامْرأتُهُ حَمّالَةَ الْحَطَبِ

زن او : [ ابی لهب ] آن هیزم کش آتش افروز نیز اهل جهنم است .

مسد 4

عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلی الله علیه وآله أَلَا أُنَبِّئُکُمْ بِشِرَارِکُمْ قَالُوا بَلَی یَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ الْمَشَّاءُونَ بِالنَّمِیمَةِ الْمُفَرِّقُونَ بَیْنَ الْأَحِبَّةِ الْبَاغُونَ لِلْبُرَآءِ الْمَعَایِب

آیا شما را به بدترین افرادتان آگاه نکنم ؟ عرض کردند : بله ای رسولخدا (ص) فرمود : بدترین افراد آنهایی هستند که به سخن چینی می روند و در میان دوستان جدایی می افکنند و در جستجوی عیب برای افراد صالح و پاکدامن اند .

کافی ج2 ص369

عَلِیُّ بْنُ إِبْرَاهِیمَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَی عَنْ یُونُسَ عَنْ أَبِی الْحَسَنِ الْأَصْبَهَانِیِّ عَمَّنْ ذَکَرَهُ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ قَالَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ علیه السلام شِرَارُکُمُ الْمَشَّاءُونَ بِالنَّمِیمَةِ الْمُفَرِّقُونَ بَیْنَ الْأَحِبَّةِ الْمُبْتَغُونَ لِلْبُرَآءِ الْمَعَایِب

بدترین شما کسانی هستند که سخن چینی می کنند و میان دوستان جدایی می افکنند و دنبال عیوب افراد پاکدامن می روند .

کافی ج2 ص369

الشَّیْخُ أَبُو الْفُتُوحِ الرَّازِیُّ فِی تَفْسِیرِهِ ، عَنْ أَبِی هُرَیْرَةَ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه وآله ... وَأَبْغَضُکُمْ إِلَی اللَّهِ الْمَشَّاءُونَ بِالنَّمِیمَةِ الْمُفَرِّقُونَ بَیْنَ الْأَحِبَّةِ الْمُلْتَمِسُونَ لِلْبَرَاءِ الْعَثَرَات

دشمن ترین شما نزد خدا کسانی هستند که برای سخن چینی بین دوستان کوشش می کنند و جمعیتهای متشکّل را پراکنده می سازند و کارشان تفرقه افکنی میان انجمن ها و عیب جویی از پاکان و نیکان است .

مستدرک الوسائل ج9 ص150

[ علل الشـرائع ] عَلِیُّ بْنُ حَاتِمٍ عَنْ أَحْمَدَ الْهَمْدَانِیِّ عَنِ الْمُنْذِرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ عَلِیِّ بْنِ الْقَاسِمِ عَنْ أَبِی خَالِدٍ عَنْ زَیْدِ بْنِ عَلِیٍّ عَنْ آبَائِهِ علیه السلام عَنْ عَلِیٍّ علیه السلام قَالَ عَذَابُ الْقَبْرِ یَکُونُ مِنَ النَّمِیمَةِ ...

عذاب قبر به خاطر سخن چینی است .

بحار الانوار ج72 ص265

قَالَ النَّبِیُّ صلی الله علیه وآله لَا یَدْخُلُ الْجَنَّةَ نَمَّامٌ

سخن چین وارد بهشت نمی شود .

بحار الانوار ج72 ص268

[ الامالی للشـیخ الطوسی ] ابْنُ مَخْلَدٍ عَنْ أَبِی الْحُسَیْنِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَی بْنِ حَنَانٍ عَنْ سُفْیَانَ بْنِ عُیَیْنَةَ عَنْ مَنْصُورٍ عَنْ إِبْرَاهِیمَ عَنْ هَمَّامٍ عَنْ حُذَیْفَةَ قَالَ قَالَ النَّبِیُّ صلی الله علیه وآله لَا یَدْخُلُ الْجَنَّةَ قَتَّاتٌ

 قتّات : [ سخن چین ] وارد بهشت نمی شود .

بحار الانوار ج72 ص265

عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ یَحْیَی عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَحْمَدَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عِیسَی عَنْ یُوسُفَ بْنِ عَقِیلٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ قَیْسٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ علیه السلام قَالَ الْجَنَّةُ مُحَرَّمَةٌ عَلَی الْقَتَّاتِینَ الْمَشَّاءِینَ بِالنَّمِیمَة

بهشـت بر قتّاتین یعنی کسانی که برای فساد بین مردم گام بر می دارند حرام است .

وسائل الشیعة ج12 ص306

عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ أَحْمَدَ بْنِ إِدْرِیسَ عَنْ أَبِیهِ عَنْ سَعْدٍ عَنْ یَعْقُوبَ بْنِ یَزِیدَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ مُعَاوِیَةَ بْنِ وَهْبٍ عَنْ أَبِی سَعِیدٍ هَاشِمٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ الصَّادِقِ علیه السلام قَالَ أَرْبَعَةٌ لَا یَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ الْکَاهِنُ وَالْمُنَافِقُ وَمُدْمِنُ الْخَمْرِ وَالْقَتَّاتُ وَهُوَ النَّمَّامُ

    چهار کس از رفتن به بهشت محرومند :
    1 ـ کاهن
    2 ـ منافق
    3 ـ دائم الخمر [ آنکه به خوردن شراب معتاد است ]
    4 ـ سخن چین

وسائل الشیعة ج12 ص309

[ الامالی للصدوق ] فِی مَنَاهِی النَّبِیِّ صلی الله علیه وآله أَنَّهُ نَهَی عَنِ النَّمِیمَةِ وَالِاسْتِمَاعِ إِلَیْهَا وَقَالَ لَا یَدْخُلُ الْجَنَّةَ قَتَّاتٌ یَعْنِی نَمَّاماً وَقَالَ صلی الله علیه وآله یَقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَجَلَّ حَرَّمْتُ الْجَنَّةَ عَلَی الْمَنَّانِ وَالْبَخِیلِ وَالْقَتَّاتِ وَهُوَ النَّمَّام

خدای عزّ و جلّ می فرماید: بهشت را بر چند گروه حرام کرده ام که یکی از آنها سخن چین است .

بحار الانوار ج72 ص264

أَنَّ اللَّهَ تَعَالَی لَمَّا خَلَقَ الْجَنَّةَ قَالََ لَهَا تَکَلَّمِی فَقَالَتْ سَعَدَ مَنْ دَخَلَنِی ، قَالَ الْجَبَّارُ جَلَّ جَلَالُه وَعِزَّتِی وَجَلَالِی لاَ یَسْکُنُ فِیْکَ ثَمَانَیَّةَ نَفَرٍ مِنْ اْلنَّاسِ ... وَلَا قَتَّاتٌ وَهُوَ النَّمَّام .

هنگامی که خدای عزّ و جلّ بهشـت را آفرید به او فرمود: سخن بگو. بهشت این گونه سخن گفت : هر کس وارد بر من شود سعادتمند است . سپس خدای جبّار فرمود : به عزّت و جلالم سوگند هشت نفر در تو سکنی نمی گزینند که یکی از آنها نمّام است

کشف الریبة ص42

فِی الْحَدِیثِ عَنِ الْبَرَاءِ بْنِ عَازِبٍ قَالَ کَانَ مُعَاذُ بْنُ جَبَلٍ جَالِساً قَرِیباً مِنْ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله فِی مَنْزِلِ أَبِی أَیُّوبَ الْأَنْصَارِیِّ فَقَالَ مُعَاذٌ یَا رَسُولَ اللَّهِ أَرَأَیْتَ قَوْلَ اللَّهِ تَعَالَی یَوْمَ یُنْفَخُ فِی الصُّورِ فَتَأْتُونَ أَفْواجاً الْآیَاتِ فَقَالَ یَا مُعَاذُ سَأَلْتَ عَنْ عَظِیمٍ مِنَ الْأَمْرِ ثُمَّ أَرْسَلَ عَیْنَیْهِ ثُمَّ قَالَ تُحْشَرُ عَشَرَةُ أَصْنَافٍ مِنْ أُمَّتِی أَشْتَاتاً قَدْ مَیَّزَهُمُ اللَّهُ تَعَالَی مِنَ الْمُسْلِمِینَ وَبَدَّلَ صُوَرَهُمْ فَبَعْضُهُمْ عَلَی صُورَةِ الْقِرَدَةِ وَبَعْضُهُمْ عَلَی صُورَةِ الْخَنَازِیرِ وَبَعْضُهُمْ مُنَکَّسُونَ أَرْجُلُهُمْ مِنْ فَوْقُ وَوُجُوهُهُمْ مِنْ تَحْتُ ثُمَّ یُسْحَبُونَ عَلَیْهَا وَبَعْضُهُمْ عُمْیٌ یَتَرَدَّدُونَ وَبَعْضُهُمْ بُکْمٌ لَا یَعْقِلُونَ وَبَعْضُهُمْ یَمْضَغُونَ أَلْسِنَتَهُمْ یَسِیلُ الْقَیْحُ مِنْ أَفْوَاهِهِمْ لُعَاباً یَتَقَذَّرُهُمْ أَهْلُ الْجَمْعِ وَبَعْضُهُمْ مُقَطَّعَةٌ أَیْدِیهِمْ وَأَرْجُلُهُمْ وَبَعْضُهُمْ مُصَلَّبُونَ عَلَی جُذُوعٍ مِنْ نَارٍ وَبَعْضُهُمْ أَشَدُّ نَتْناً مِنَ الْجِیَفِ وَبَعْضُهُمْ یَلْبَسُونَ جِبَاباً سَابِغَةً مِنْ قَطِرَانٍ لَازِقَةٍ بِجُلُودِهِمْ فَأَمَّا الَّذِینَ عَلَی صُورَةِ الْقِرَدَةِ فَالْقَتَّاتُ مِنَ النَّاسِ وَأَمَّا الَّذِینَ عَلَی صُورَةِ الْخَنَازِیرِ فَأَهْلُ السُّحْتِ وَأَمَّا الْمُنَکَّسُونَ عَلَی رُءُوسِهِمْ فَأَکَلَةُ الرِّبَا وَالْعُمْیُ الْجَائِرُونَ فِی الْحُکْمِ وَالصُّمُّ الْبُکْمُ الْمُعْجَبُونَ بِأَعْمَالِهِمْ وَالَّذِینَ یَمْضَغُونَ بِأَلْسِنَتِهِمْ فَالْعُلَمَاءُ وَالْقُضَاةُ الَّذِینَ خَالَفَتْ أَعْمَالُهُمْ أَقْوَالَهُمْ وَالْمُقَطَّعَةُ أَیْدِیهِمْ وَأَرْجُلُهُمْ الَّذِینَ یُؤْذُونَ الْجِیرَانَ وَالْمُصَلَّبُونَ عَلَی جُذُوعٍ مِنْ نَارٍ فَالسُّعَاةُ بِالنَّاسِ إِلَی السُّلْطَانِ وَالَّذِینَ هُمْ أَشَدُّ نَتْناً مِنَ الْجِیَف فَالَّذِین یَتَمَتَّعُونَ بِالشَّهَوَاتِ وَاللَّذَّاتِ وَیَمْنَعُونَ حَقَّ اللَّهِ فِی أَمْوَالِهِمْ وَالَّذِینَ یَلْبَسُونَ الْجِبَابَ فَأَهْلُ التَّجَبُّرِ وَالْخُیَلَاء

یا رسول اللّه نظر شما در باره این آیه که می فرماید : یَوْمَ یُنْفَخُ فِی الصُّورِ فَتَأتُونَ افْواجا نبأ :( 18) چیست ؟ فرمود : ای معاذ مطلب بزرگی را پرسیدی . سپس اشک از چشمان آن حضرت جاری شد و فرمود : ده صنف از امّت من پراکنده محشور می شوند و خداوند آنان را از دیگر مسلمانان جدا کرده و چهره هایشان را مسخ نموده است .
بعضی از آنان به صورت میمون ، بعضی به صورت خوک ، بعضی واژگون که پاهایشان بالا و رویشان به طرف پایین است و به همین وضع کشیده می شوند ، بعضی کورهای سرگردانند ، بعضی کر و گنگ اند که هیچ چیز را درک نمی کنند ، بعضی زبانهای خود را می جوند و چرکی از دهانشـان سرازیر می شـود که اهل محشر از آن متنفّر می شوند ، بعضی دست و پا بریده اند ، بعضی بر شاخه هایی از آتش آویخته اند ، بعضی بوی گندشان از مردار بدتر است ، و برخی به جبّه هایی [ لباسهایی ] از مس یا روغن گداخته پوشانده می شوند که از فرط داغی به بدنهاشان می چسبد .
آنگاه رسولخدا صلّی اللّه علیه و آله و سلم فرمود : آنان که به صورت میمون محشور می شـوند سخن چینانند ، آنان که به صورت خوک وارد می شوند کارشان حرام و رشوه خواری است ، آنها که واژگون هستند ربا خوارانند ، آنها که کور وارد می شوند کسانی هستند که در حکومت و قضاوت ستم می کنند ، کسانی که کر و گنگ محشور می شوند افرادی هستند خودپسند که شیفته کارهای خویش اند ، کسانی که زبان خود را می جوند علما و قاضیانی هستند که کردارشان مخالف گفتارشان است ، دست و پا بریدگان آنهایند که همسایگان خود را اذیت می کنند ، آویختگان به شاخه های آتش ‍ جاسوسان و سعایت کنندگان از مردم نزد پادشـاهانند ، آنها که بوی گندشان از مردار بیشتر است فرو رفتگان در شـهوات و لذّات دنیا هستند و حقوقی را که خدا در اموالشان قرار داده نمی پردازند ، آنان که به جبّه ها و لباسهای گداخته پوشانیده می شوند متکبّران و سرکشان هستند.

بحار الانوار ج7 ص89

رُوِیَ أَنَّ مُوسَی علیه السلام اسْتَسْقَی لِبَنِی إِسْرَائِیلَ حِینَ أَصَابَهُمْ قَحْطٌ فَأَوْحَی اللَّهُ تَعَالَی إِلَیْهِ أَنِّی لَا أَسْتَجِیبُ لَکَ وَلَا لِمَنْ مَعَکَ وَفِیکُمْ نَمَّامٌ قَدْ أَصَرَّ عَلَی النَّمِیمَةَ فَقَالَ مُوسَی علیه السلام یَارَبِّ مَنْ هُوَ حَتَّی نُخْرِجَهُ مِنْ بَیْنِنَا فَقَالَ یَا مُوسَی أَنْهَاکُمْ عَنِ النَّمِیمَةِ وَأَکُونُ نَمَّاماً فَتَابُوا بِأَجْمَعِهِمْ فَسُقُوا

در زمان حضرت موسی در میان بنی اسرائیل خشکسالی شدیدی روی داد. حضرت موسی برای دعای باران به همراه عده ای دیگر بیرون رفت ولی هر چه دعا کرد اثری نبخشـید و باران نیامد. حضرت در این باره مناجات کرد ، از جانب پروردگار به او وحی شـد: در میان شـما یک نفر هست که زیاد سخن چینی می کند و به خاطر او دعای شما را مستجاب نمی کنم . حضرت موسی از خدا خواست او را معرفی کند تا وی را از میان خویش بیرون کنند .
خدای متعال فرمود : من شما را از نمّامی نهی می کنم ، چگونه او را به شما معرفی کنم و خود مرتکّب نمّامی شوم ؟ حضرت موسی این مطلب را با قوم خود در میان گذارد ، کسی که نمّام بود متنبّه شد و توبه کرد ، آنگاه خداوند باران رحمت خود را بر آنها فرو فرستاد .

بحار الانوار ج72 ص268

وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللّهِ جَمیعاً وَلا تَفَرَّقُوا وَاذْکُرُوا نِعْمَتَ اللّهِ عَلَیْکُمْ إِذْ کُنْتُمْ أَعْداءً فَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِکُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْواناً وَکُنْتُمْ عَلی شَفا حُفْرَةٍ مِنَ النّارِ فَأَنْقَذَکُمْ مِنْها کَذلِکَ یُبَیِّنُ اللّهُ لَکُمْ آیاتِهِ لَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ

همگی به ریسمان خدا چنگ زنید و پراکنده نشوید ، و نعمت بزرگ خدا را بر خود به یاد آرید که چگونه دشمن یکدیگر بودید و او در دلهای شما الفت ایجاد کرد و به برکت نعمت او برادر شـدید ، و شـما بر لب حفره ای از آتش بودید ، خدا شما را از آنجا بر گرفت [ و نجات داد .] این چنین خداوند آیات خود را برای شما آشکار می سازد ، شاید هدایت شوید .

آل عمران 103